ایران کهن

زیگورات چغازنبیل :

زیگورات ها، جایگاه ها یا معابدی هستند که در دوره کهن، مردم بین النهرین(منطقه ای میان دو رود دجله و فرات) برای خدایان مورد پرستش خود بنا میکردند و در قسمت انتهایی ان به پرستش خدای خویش می پرداختند و چون این معابد در بین النهرین به نام زیگورات معروف شده و عیلامی ها هم مقارن با حضور تمدنهای

 بین النهرین در شوش حکومت می کردند، نام زیگورات به خود گرفته اند.

چغازنبیل مرکب از دو کلمه (چغا) و(زنبیل) است که چغا به معنی تپه و زنبیل، ظرفی است که از الیاف، ساخته می شده ودر گذشته، بسیار مورد استفاده بوده است و برای اسانی حمل و نقل، ان را از اشیا و مواد مختلف پر کرده، حمل میکردند.

مساحت بنای زیگورات چغازنبیل 100*100 متر است و 50 متر بلندی دارد و به صورت چهار گوشه و پله پله ساخته شده است. چنان که ذکر کرده اند دارای 5 طبقه بوده که هر طبقه روی طبقه زیرین بنا شده است.

در محوطه کوچکی قرار داشته که جایگاه رب النوع اینشوشیناک یا الهه اینشوشیناک خدای ایلامی ها بود و در زمان پادشاه عیلامی به نام اونتش گال ساخته شده است.

مصالح این بنا از خشت خام و اجر پخته معمولی است.اجرها در نمای ساختمان و خشت را در داخل بنا به کار گرفته اند.

دو ویژگی مهم در این بنا مشاهده می شود:

1) بر روی اجرهای نما خطوطی به شکل خط میخی که همان خط عیلامیست حک شده است که اکثر انها دارای یک نوشته ان هم درباره اینشوشیناک است.

2) قدیمی ترین طاق قوسی شکل ایران در یک بنا را می توان در زیگورات چغازنبیل و در سقف پله های ان به وضوح مشاهده کرد.شکل این طاق بدون تیزه و مانند قسمتی از کمان دایره است که به ان طاق "گهواره ای"

می گویند.

غیر از زیگورات چغازنبیل که اثار ان را امروزه به وضوح مشاهده میکنیم تعدادی از اثار معماری بر جای مانده از ماقبل تاریخ، در گوشه و کنار فلات ایران به صورت تپه های باستانی وجود دارند که پس از حفاری، در بعضی از انها اثار و بقایای معماری دوره کهن ایران مشاهده گردیده است